
Lễ hội kỷ niệm 54 năm Ngày hy sinh Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Phan Thị Ràng (09/01/1962-09/01/2016)
Những năm ác liệt của chiến tranh, căn cứ Hòn Đất được xem là pháo đài của lòng kiên trung, ý chí bất khuất của những chiến sĩ cách mạng trước mưa bom, bão đạn; trong đó Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng là một biểu tượng tiêu biểu, tấm gương sáng ngời, truyền sức mạnh và lòng yêu nước cho các thế hệ noi theo. Hiện nay, mộ chị Phan Thị Ràng nằm trong Khu di tích lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất, thuộc xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất. Xung quanh mộ là dãy phù điêu và tượng đài chiến thắng Hòn Đất ghi dấu và tri ân những con người anh dũng của xứ Hòn. Khu di tích lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất được công nhận là di tích quốc gia năm 1989. Nơi đây không chỉ gắn với những địa danh, con người đã làm nên lịch sử vẻ vang, hào hùng của dân tộc, mà còn có nhiều cảnh đẹp nên thơ, hữu tình đắm say du khách.
Từ năm 2012, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày hy sinh của Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng; huyện Hòn Đất xây dựng kế hoạch tổ chức nâng cấp quy mô lễ kỷ niệm thành lễ hội tiêu biểu của địa phương. Tuy mới được hình thành nhưng với ý nghĩa thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của Nhân dân đối với các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, lễ hội đã thu hút hàng trăm ngàn lượt người dân địa phương và khách du lịch đến dự.
Lễ hội hằng năm diễn ra gồm có: phần hội và phần lễ. Trong đó, phần hội được diễn ra từ đầu tháng giêng, với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao như: Liên hoan tiếng hát giáo viên, học sinh; giao lưu Đờn ca tài tử; Hội thi tìm hiểu lịch sử Hòn Đất; triển lãm tranh, ảnh “Hòn Đất đấu tranh và phát triển”; hội chợ ẩm thực; giải Việt dã leo núi Hòn Đất. Ngoài ra, trong đêm khai mạc Lễ hội vào tối ngày 8/01, Ban Tổ chức Lễ hội phối hợp với Trung tâm Văn hóa tỉnh xây dựng chương trình văn nghệ tổng hợp, với nhiều tiết mục đặc sắc. Thông qua đó, nhằm tái hiện lại hình ảnh bất khuất, anh dũng kiên trung của nữ anh hùng Phan Thị Ràng. Đồng thời, góp phần phục vụ đời sống văn hóa tinh thần của Nhân dân. Các hoạt động Lễ hội kỷ niệm Ngày hy sinh của Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng đã giáo dục thế hệ trẻ lòng yêu nước, tự hào dân tộc, ra sức học tập, kế thừa và phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”. Đây còn là dịp để huyện Hòn Đất tiếp tục quảng bá, giới thiệu về con người, văn hóa, những di tích và tiềm năng du lịch đến với du khách, là nguồn động lực để cổ vũ, động viên mọi tầng lớp nhân dân cùng tham gia giữ gìn, phát huy các giá trị truyền thống, những di tích, thắng cảnh, thúc đẩy phát triển du lịch, thu hút nguồn nhân lực đầu tư cho sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện.

Chùa Tam Bảo Kỳ Viên - Hòn Quéo, một điểm du lịch thu hút du khách đến tham quan
Năm nay, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là sự xuất hiện biến thể mới Omicron nên chỉ tổ chức phần dâng hương, giảm tối đa số lượng đại biểu tham dự, không tổ chức các phần hội, nhằm chủ động bảo đảm an toàn sức khoẻ cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân.
Nhiều năm qua, Lễ hội kỷ niệm Ngày hy sinh Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng thực sự trở thành sự kiện chính trị, văn hóa quan trọng, là điểm nhấn văn hóa không chỉ của huyện Hòn Đất mà còn của tỉnh Kiên Giang, phát huy vai trò của văn hóa - nghệ thuật trong việc bồi dưỡng tâm hồn, hướng các hoạt động trong lễ hội vào việc xây dựng con người phát triển toàn diện, trọng tâm là bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, đạo đức, lối sống và nhân cách, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật, hiểu biết sâu sắc, tự hào, tôn vinh lịch sử, văn hóa dân tộc. Ngày nay, du lịch về nguồn được du khách chú trọng, quan tâm, tìm đến nên lễ hội giữ vai trò lớn trong việc phục vụ du khách. Bên cạnh đó, Khu di tích lịch sử - thắng cảnh Hòn Đất còn có nhiều điểm tham quan như các hang tại Hòn Đất, Hòn Me - ghi dấu ấn trong trí nhớ mỗi người đương thời và truyền lại với muôn đời con cháu “Ngàn đời thắm sâu sự tích anh hùng”; các con suối và kết nối với những điểm tham quan như núi Hòn Quéo có chùa Tam Bảo Kỳ Viên, khu bãi đá bán sơn thủy, với hệ thống di tích lịch sử mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc…
Có thể nói, nếu được đầu tư, nâng cấp và mở rộng quy mô, Lễ hội kỷ niệm Ngày hy sinh của Anh hùng LLVTND Phan Thị Ràng sẽ thu hút nhiều hơn nữa người dân và du khách trong, ngoài tỉnh tham gia. Từng bước đưa lễ hội trở thành sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng của huyện Hòn Đất, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, văn hóa, xã hội địa phương. Khi Đề án được UBND tỉnh phê duyệt, giúp cho huyện Hòn Đất xây dựng kịch bản và phương án khung tổ chức lễ hội; đề ra các giải pháp thực hiện có hiệu quả, trong đó có việc cải tạo, mở rộng, bổ sung các cơ sở vật chất cần thiết, tương xứng với quy mô, phù hợp sự phát triển của lễ hội.